ХЕМИСКО СМЕТАЊЕ- повторување

Пресметување врз основа на хемиски формули и равенки

1. Пресметување врз основа на хемиски формули

a) Наоѓање на составот на соединение чија формула е позната

Задача 1. Пресметај ги молските(x) и масените(w) удели(во проценти) на C и O во

CO₂!

Решение: x(C,CO2)= 33,33%; x(O,CO₂)=66,67% ;

w(C,CO₂)= 27,3%; w(O,CO₂)= 72,7%

б) Наоѓање на формула на соединение ако е познат составот:наједноставна(емпириска) и вистинска(молекулска) формула

Задача 2. Во еден од оксидите на азотот, содржината на азотот е дадена со w(N)=30,5%.

a) Која е наједноставната формула на овој оксид?

Решение: NO₂

б) Која е вистинската формула на оксидот ако знаеш дека неговата релативна молекулска маса е 92?

Решение: N₂O4

2. Пресметување врз основа на хемиски равенки

Во израмнета хемиска равенка односот на стехиометриските коефициенти на одделните учесници во реакцијата го дава односот на количествата на изреагираните реактанти, одн. на на образуваните продукти на реакцијата.

а) Учесниците во реакцијата се наоѓаат во стехиометриски однос:
Задача 3 Колкава маса на жива се добива со разложување на 108 g HgO?

2HgO → 2Hg +O₂ Решение: m(Hg)=100 g

б) Учесниците во реакцијата не се наоѓаат во стехиометриски однос, се добиваат онолку продукти колку што дозволува количеството на оној реактант што го има помалку отколку што би требало ако реактантите се во стехиометриски однос.

Задача 4. Колкава ќе биде масата на железото што ќе се добие ако редукцијата на 1000 kg железо оксид се врши со 350 kg јаглерод моноксид?

Fe₂O₃ + 3CO → 2Fe +3CO₂

Решение n(Fe₂O₃)=6262,09 mol, n(CO)=12495,54mol

n(CO)=3xn(Fe₂O₃), n(Fe)=2/3xn(CO)=8330,36mol, m(Fe)=465,226kg

Повторување- ВОВЕД ВО ХЕМИЈАТА

1. Дополни ги следните искази:

a) Хемијата се занимава со _________________________________________________________

б) Хемиски промени се ________________________________________________________________

в) Органската хемија ги проучува________________________________________________________

г) Законот за постојани масени односи гласи:____________________________________________________________

д) Експеримент е ________________________________________________________________

ѓ) Смесата на јод и сол може да се раздели со __________________________________________________________________

е) Валентност е ___________________________________________________________

2. Пополни ја следната табела:

Назив на елементот	хемиски симбол
	се пишува	се чита
калциум		цe-a
	Ne
		ха-ге
фосфор
	Au
хром
		бе-ер

3. Напиши ги хемиските формули на соединенијата составени од:

а) сулфур и кислород во кој масениот однос на елементите е 32:32;

б) калиум, манган и кислород во кој масениот однос на елементите е 39:55:64!

4.а) Покажи каков е односот на масите на хром и кислород во CrO3и Cr2O3?

б) Покажи каков е односот на масите на кислород во овие оксиди?

5. Определи ја валентноста на елементите во следните соединенија и напиши ја над симболот на елементот:

HCl H₂O H₂S NH₃ PH₃ SiH₄ HBr

Na₂O NO₂ Al₂O₃ SiO₂ Ti₂O₅ Cl₂O₇ CrO₃

HNO₃ H₂SO₄ H₃PO₄ H₃PO₃ H₃AsO₃ HIO₄ HNO₃

HClO₄ HClO₃ HNO₂ KMnO₄

MgS NaCl CaCO₃

Од овие атоми променлива валентност имаат : _____________________________________

6. Определи ја валентноста на атомските групации:

KNO₃ Li₂SO₄ H₃PO₄ H₃PO₃ H₃AsO₃ HIO₄ HNO₃

Ca(NO₃)₂ MgSO₄ CaSO₄ Al₂(SO₄)₃ Ca₃(PO₄)₂ NaNO₂ H₂CO₃

7. Состави ги формулите на следните соединенија, ако ја знаеш нивната валентност:

a) бакар(II) и сулфур(II) _________ б)хром(III) и кислород ____________

в) манган(II) и хром(I) __________ г) железо(III) и сулфур(II) _________

II VII V IV

д) Cd O _________ ѓ) Mn O ________ e) P O ________ ж) Sn O _________

8. Израмни ги равенките:

a) CaO + HCl → CaCl₂ + H₂O

б) Na₂O₂ + H₂O →NaOH + O₂

в) AgNO₃ + AlCl₃ →AgCl + Al(NO₃) ₃

г) Al₂(SO₄)₃ + NH₄OH →Al(OH)₃ + (NH₄)₂SO₄

д) ZnS + O₂ →ZnO + SO₂

ѓ ) K₂Cr₂O₇ + BaCl₂ + H₂O →BaCrO₄ + KCl + HCl

е) AsCl₅ + H₂S →As₂S₅ + HCl

ж) Pb + PbO₂ + H₂SO₄ →PbSO₄ + H₂O

з) Ca₃(PO₄) ₂ + H₂SO₄ →Ca(H₂PO₄) ₂ + CaSO₄

и) Fe₂O₃ + CO → Fe + CO₂

j) NH₃ + O₂ →H₂O + N₂

к) Cu + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂O + SO₂

л) FeCr₂O₄ + C →Fe + CO + Cr

9. Пополни ја следната табела:

Физичка величина		Единица
назив	ознака	назив	ознака
должина
	m
		секунда
			A
термодинамичка температура
	n
		кандела

10. a) Во величинската равенка: n = 3 mol, единица е ________ , бројна вредност е _______ , величина е _________ .

б) Величини кои се јавуваат во величинската равенка m = M · n, се: (со зборови) ___________________________________________ и од нив основни се: ____________________.

11. Реши ги следните задачи:

a) Пресметај ја моларната маса на PbO₂, Al₂(SO₄)₃, NH₄OH, Al(OH)₃, (NH₄)₂SO_{4 ,} CuSO₄·5H₂O, CaSO₄· 2H₂O!

б) Претстави ја моларната маса на бакар во kg·mol^-1!

в) Колкава е масата на 8,2 мола натриум хипохлорит-NaClO?

г) Колкаво количество железо се содржи во 139,85 g железо?

д) Колкав волумен зафаќаат150 g амонјак (NH₃)при с.у.?

ѓ) колку мола Ca(OH)₂ има во 500 g Ca(OH)₂?

e) Колку атоми на сулфур има во количество од 5 мола?

ж) Дали парче алуминиум кое содржи 10³⁰ атоми ќе има поголема маса од парче цинк кое содржи 10²⁴aтоми? з) Кој гас при с.у. ќе има поголем волумен и маса: CO кој содржи 2·10²⁵ молекули или CO₂ кој содржи 4·10²⁴ молекули?